Nguyên nhân dẫn đến nguy cơ cháy nổ tại công trường xây dựng
Có 03 nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ cháy nổ tại công trường xây dựng: do nguyên vật liệu gây cháy và dễ bắt cháy, do chập điện hoặc do sự bất cẩn của con người.
- Nguyên vật liệu gây cháy và dễ bắt cháy
Tại công trường xây dựng, việc tập kết vật liệu chuẩn bị cho quá trình thi công là tất yếu. Tuy nhiên, có rất nhiều vật liệu xây dựng là những vật liệu gây cháy hoặc dễ bắt cháy mà nhà thầu cần lưu ý.
- Các vật liệu gây cháy tại công trường bao gồm xăng, dầu, axetilen, gas hoặc sơn, keo dán có sử dụng dung môi chứa xăng, dầu
- Các vật liệu dễ bắt cháy tại công trường là bao bì vật liệu, vật liệu dễ cháy như xốp hay chất thải dễ cháy khác như giấy, bìa các-tông…
- Chập điện
Với lượng lớn các thiết bị, dụng cụ kỹ thuật sử dụng điện tại công trường xây dựng, việc chập điện xảy ra khá thường xuyên và do các nguyên nhân sau:
- Quá tải điện năng: Các thiết bị, dụng cụ kỹ thuật có công suất lớn nhưng hệ thống dây dẫn điện tại công trường xây dựng lại quá nhỏ. Ngoài ra, các công trường xây dựng không lắp các thiết bị bảo vệ điện như aptomat hay cầu chì cũng dễ dẫn tới tình trạng quá tải điện năng, gây chập điện
- Mối dây nối không chặt: Khi ổ cắm và phích cắm ko tương hợp nhau, bị lỏng hoặc chật, điện trở dây dẫn sẽ bị nâng cao làm chảy nhựa đường dây và cháy trang bị
- Chập mạch: Chập mạch xảy ra tại các đoạn dây dẫn hở khi các pha chập vào nhau hoặc dây pha chạm đất. Điều này khiến điện trở của dây dẫn giảm, cường độ điện tăng đột ngột và làm cho cháy dây dẫn, gây chập mạch
- Hồ quang điện: Hồ quang điện xảy ra khi thao tác đóng – mở cầu dao tại công trường xây dựng
- Sự bất cẩn của con người
Sự bất cẩn trong quá trình xây dựng tại công trường là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ cháy nổ và các vụ hỏa hoạn thương tâm. Điều này xảy ra do các nguyên nhân dưới đây:
- Sự thiếu hiểu biết về các quy định an toàn PCCC tại công trường
- Không được cấp phát trang thiết bị bảo hộ
- Bất cẩn làm bắn tia lửa điện vào các vật dễ bắt cháy khi thi công hàn, xì
Bất cẩn vứt tàn đóm, tàn thuốc hay nấu ăn tại khu vực công trường gần khu vực có nhiều vỏ bào, mùn cưa, giấy vụn…
- Quên tắt bếp gas, bếp điện, bếp dầu hoặc bếp củi tại các lán trại sinh hoạt
Các giải pháp giảm thiểu nguy cơ cháy nổ tại công trường xây dựng
Từ việc xác định nguyên nhân dẫn đến nguy cơ cháy nổ tại công trường xây dựng; các nhà thầu, chủ đầu tư có thể đưa ra các giải pháp phù hợp giúp giảm thiểu và phòng ngừa các vụ tai nạn cháy, nổ hay hỏa hoạn đáng tiếc có thể xảy ra; bên cạnh việc tuân thủ quy định phòng cháy, chữa cháy, phòng nổ trong xây dựng công trình.
- Sắp xếp, bố trí nguyên vật liệu
Các nhà thầu, chủ đầu tư khi bố trí mặt bằng công trường xây dựng (add link bài tối ưu mặt bằng xây dựng) cần chú ý đến việc sắp xếp, bố trí nguyên vật liệu.
- Phân khu sắp xếp vật liệu: vật liệu gây cháy, vật liệu dễ bắt cháy xa các khu vực thi công sử dụng máy hàn, xì… hoặc các tủ điện, ổ cắm có nguy cơ chập điện cao
- Thường xuyên vệ sinh khu vực xây dựng và thi công, không để rác thải như giấy, bìa các-tông… bừa bãi trên nền đất
- Bố trí phương tiện báo cháy & chữa cháy tại các khu vực lưu trữ vật liệu chữa cháy hoặc thiết kế lối thoát hợp lý trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn
- Tổ chức hệ thống điện tại công trường xây dựng
Khi bố trí hệ thống điện cho công tác thi công và chiếu sáng tại công trường xây dựng, nhà thầu & chủ đầu tư có thể tham khảo các gợi ý sau để có hệ thống điện đảm bảo an toàn, hạn chế các nguy cơ cháy, nổ.
- Các thiết bị điện cầm tay như máy hàn, xì… chỉ được mang vào công trường sau khi đã được kiểm tra độ an toàn và đạt các chứng chỉ chuyên môn phù hợp
- Sử dụng tủ điện di động đạt tiêu chuẩn, có biển cảnh báo nguy hiểm
- Sử dụng tủ điện cố định phải là nhân viên có thẩm quyền như nhân viên kỹ thuật điện hoặc cấp quản lý giám sát
- Hệ thống dây dẫn trên công trường phải đảm bảo công suất tải và được treo cao 2m để đảm bảo an toàn
- Tất cả các ổ cắm điện phải là ổ công nghiệp, chuyên dụng cho thi công
- Không để dây điện, ổ cắm, thiết bị điện trực tiếp lên sàn, đặc biệt là nơi sàn ẩm.
- Nâng cao ý thức cho công nhân và xây dựng hệ thống quy tắc làm việc tại công trường
Nhà thầu và chủ đầu tư cũng cần chú ý nâng cao ý thức cho người lao động về việc đảm bảo an toàn PCCC tại công trường.
- Xây dựng hệ thống quy tắc làm việc tại công trường đảm bảo an toàn PCCC như phân chia khu vực sắp xếp vật liệu theo tính chất, yêu cầu dọn sạch khu vực làm việc…
- Cấp phát đầy đủ trang thiết bị lao động cho người lao động: kính bảo hộ, tấm chắn bảo hộ khi hàn, xì, cắt…
- Lập các phương án phòng cháy chữa cháy khi thi công hàn, xì, cắt…
- Thường xuyên giáo dục về tầm quan trọng của công tác PCCC tại công trường, đồng thời tổ chức các buổi diễn tập PCCC cho người lao động
- Bảo đảm cơ sở, thiết bị PCCC tại công trường:hệ thống báo cháy, bình xịt, vòi nước, bình chứa nước
- Thay thế, cải tiến các công đoạn dễ gây nguy cơ cháy nổ
Các nhà thầu & chủ đầu tư cũng có thể lựa chọn thay thế, cải tiến các công đoạn dễ gây nguy cơ cháy nổ bằng việc tối ưu vật liệu xây dựng ngay tại nhà máy. Khi lựa chọn giải pháp này, nhà thầu ngoài việc cắt giảm các công đoạn thi công dễ gây nguy cơ cháy nổ còn đạt được nhiều lợi ích khác như tiện dụng và tiết kiệm.
Để tránh những vụ hỏa hoạn đáng tiếc không những gây ra thiệt hại cả về nhân mạng & tài sản mà còn làm ảnh hưởng đến danh tiếng và uy tín công trình, các nhà thầu & chủ đầu tư cần chủ động quan tâm hơn nữa đến việc hạn chế nguy cơ cháy nổ tại công trình. Bằng việc áp dụng linh hoạt các biện pháp đã đề cập ở trên, các nhà thầu & chủ đầu tư có thể hạn chế đến mức tối đa các nguy cơ cháy nổ, giúp người lao động yên tâm làm việc và đảm bảo tiến độ công trình.
